طراحی اکولوژیک فضاهای عمومی با تأکید بر پیوند شهر و طبیعت (نمونه موردی محله یوسف آباد تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام (ره) شهر ری

2 گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره)،تهران، ایران

چکیده

امروزه عدم توجه به مسائل اکولوژیک و زیست محیطی در طراحی فضاهای عمومی شهری و وجود نگرش صرفا معمارانه در طرح‌ها باعث از بین رفتن محیط­زیست طبیعی شهرها و برهم خوردن نظم آن در فضای شهری می‌شود. این امر به نوبه خود در طول زمان باعث از دست دادن هویت شهرها، کم شدن خوانایی و عدم راحتی برای ساکنین شهر خواهد شد و رابطه میان فضاهای عمومی و طبیعت را کمرنگ خواهد کرد. محله یوسف آباد به عنوان شناسنامه و هویت شهر تهران واقع در منطقه 6 قرار دارد. این محله از گذشته دارای فضاهای شهری با سطح تعاملات اجتماعی بالا و محل وجود قنات­ها و باغ­ها بوده که اکنون در اثر توسعه­های شهری کاملا از بین رفته­اند. هدف اصلی پژوهش پیش رو شناخت، تحلیل و طراحی محیطی زیرساخت­های اکولوژیک با استفاده از اصل پیوستگی میان فضاهای شهری و طبیعت در محله یوسف­آباد می­باشد.
روش پژوهش: نوع پژوهش روش کمی-پیمایشی می­باشد که داده­ها از طریق توزیع 256 پرسشنامه میان ساکنین جهت بررسی تأثیر معیارهای فضاهای عمومی و پیوند با طبیعت در طراحی شهری اکولوژیک و تعیین درجه اهمیت هر کدام از مؤلفه استفاده شده است.
یافته­ها: براساس یافته­ها، پر اهمیت­ترین و کم اهمیت­ترین مؤلفه­ها به ترتیب زیرساخت­های سبز به عنوان مهم­ترین شاخص با امتیاز 7.87 و مشارکت به عنوان کم اهمیت­ترین شاخص با امتیاز 5.43 می­باشند.
نتیجه­گیری: نتایج نشان داد زیرساخت­های سبز مهم­ترین شاخص و مشارکت به عنوان کم اهمیت­ترین شاخص هستند. محله یوسف­آباد در حال حاضر به حد تعادل میان مؤلفه­های مهم و مشخص با عنوان پژوهش دست نیافته است و تنها می­توان به وسیله پتانسیل فضاهای عمومی موجود در محله به یک طراحی شبکه اکولوژیک قابل توجه رسید.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ecological Assessment of Public Spaces with Emphasis on the Connection between the City and Nature (Case Study: Yousefabad Neighborhood of Tehran)

نویسندگان [English]

  • zahra khodaee 1
  • FARIBA DEHNO 2
1 Islamic Azad University, Imam Memorial Branch in Rey
2 urban planning department. art and architecture faculty. Azad-e-Eslami university. Yadegar-e-Imam Khomeini (rah) branch. Tehran. Iran
چکیده [English]

Introduction and Purpose: Today, lack of attention to ecological and environmental issues in the design of urban public spaces and the existence of a purely architectural attitude in the designs cause destroys the natural environment of cities and disturbs its order in the urban space. This in turn over time, the loss of identity of cities will reduce the readability and discomfort for city residents and it will dilute the relationship between public spaces and nature. Yousefabad neighborhood is located in District 6 as the identity card of Tehran. This neighborhood has had urban spaces with a high level of social interactions and the location of aqueducts and gardens in the past Which are now completely destroyed by urban development. The main purpose of the forthcoming research is Knowledge, analysis and environmental design of ecological infrastructure using the principle of connection between urban spaces and nature in the neighborhood of Yousefabad.
Method: The type of research is quantitative-survey method. Component were analyzed by using 256 questionnaires among residents to examine the effect of public space criteria and connection with nature in ecological design and determining the degree of importance of each the component.
Findings: Based on the findings, the most important and the least important components are as green infrastructure as the most important indicator with a score of 7.87 and participation as the least important indicator with a score of 5.43
Conclusion: The results showed that green infrastructure is the most important indicator and participation is the least important indicator. Yousefabad neighborhood has not reached the balance between important and specific research components.  It can only be done by the potential of public spaces in the neighborhood to achieved a remarkable ecological network design.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecological design
  • Public spaces
  • nature
  • Yousefabad neighborhood
  • District 6 of Tehran
امین زاده، بهناز، آریامن، پونه. (1383). اصول و راهکارهای طراحی منظر فراصنعت، نشریه هنرهای زیبا، شماره 20. صص 37- 46.
خاکی، غلامرضا. (1387). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، چاپ نهم، انتشارات بازتاب.
رزاقی، حبیب الله. (1392). تحلیل کیفی فضا و منظر شهری و الگوهای رفتاری استفاده کنندگان از فضا (مطالعه موردی: کناره رود کرج). فصلنامه علمی پژوهشب تحقیقات جغرافیایی، شماره 4، صص 95-112.
سکاران، اوما. (1390). روش‌های تحقیق در مدیریت، چاپ نهم، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی ریاست جمهوری.
گلکار، کورش (1393). آفرینش مکان پایدار، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.