ساختار حکمروایی در ایران بر اساس نظریه حکمروایی چندسطحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. saremi@modares.ac.ir

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه‌ای، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. n.farhadimanesh@gmail.com (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. khatami@modares.ac.ir

چکیده

مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی رویکردی نوین است که از سال 1970 جایگزین مدیریت سنتی شده و پژوهش­های متعددی را در نقاط مختلف جهان را به خود جذب نموده است. تاکنون گونه­های مختلفی از این رویکرد در ادبیات حکمروایی در جهان ارائه شده است که یکی از این گونه­ها، حکمروایی چندسطحی است. در ایران نیز در سال 1396 از این نظریه به منظور ارائه الگویی برای حکمروایی منطقه کلان­شهری مشهد استفاده شده است. هدف مقاله حاضر استفاده از این نظریه ـ حکمروایی چند سطحی ـ به منظور سنجش ساختار مدیریت شهری و منطقه‌ای در است.
روش پژوهش: روش پژوهش برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر، روش کیفی است. در راستای دستیابی به اهداف مقاله ابتدا شاخص­های نظریه حکمروایی شهری بر اساس روش بازنگری پژوهش استخراج شده، سپس به شناخت ساختار مدیریت شهری و منطقه­ای ایران بر اساس روش مرور سیستماتیک پرداخته شده و در پایان بر اساس شاخص­های استخراج شده حکمروایی چندسطحی، وضعیت حکمروایی ایران مورد سنجش قرار گرفته است.
یافته­های پژوهش: از میان شش شاخص­های مورد بررسی، مدیریت شهری و منطقه­ای ایران در سه شاخص (فضای شبکه­ای، فضای چندمرکزی قدرت، و محو بودن مرزها) وضعیت نامطلوب، در دو شاخص (فضای مشارکتی و کثرت گرایی) وضعیت تا حدی مطلوب، و در یک شاخص (فضای چند بازیگری) وضعیت مطلوبی دارد.
نتایج پژوهش: نتایج حاصل از بررسی شاخص­های شش گانه پژوهش، بیانگر وضعیت نامطلوب حکمروایی در ایران از دیدگاه حکمروایی چندسطحی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Governance Structure in Iran Based on Multi-Level Governance Theory

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Saremi 1
  • Nima Farhadimanesh 2
  • Seyed Mehdi Khatami 3
1 Associate Professor of Urban Planning, Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares University - saremi@modares.ac.ir
2 Graduated Student of Regional Planning, Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares University --n.farhadimanesh@gmail.com
3 Assistant Professor of Urban Design, Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares University --s.khatami@modares.ac.ir
چکیده [English]

Introduction and Research Goals: Governance is a new approach introduced in 1970 replacing the traditional management models and since then, has attracted lots of researches in different parts of the world. So far, various types of this approach have been presented in the world, one of which being multi-level governance. In Iran, this theory was used to provide a model for governance in the metropolitan area of Mashhad in 2017. In the present article, an attempt has been made to use this theory _multi-level governance_ to assess governance in Iran.
Methodology: In order to achieve this goal, a qualitative method was used. First, the indicators of multi-level governance were extracted using a research review method, then the structure of urban and regional management of Iran was identified using a systematic review method, and finally based on the extracted indicators of multi-level governance, Iran’s governance structure was assessed.
Results: Among the six indicators studied, urban and regional management of Iran shows unfavorable condition in three indicators (network space, poly-centric space of power, and faded borders), to some extent favorable condition in two indicators (participatory space and pluralistic space), and a favorable condition in one indicator (multi-actor space).
Conclusion: The study of the six indicators shows unfavorable condition of governance in Iran from the perspective of multilevel governance.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance
  • Urban and Regional Management
  • Multi-Level Governance
  • Iran
ایمانی جاجرمی، حسین، و عبداللهی، مجید (1388) بررسی تحولات مدیریت روستایی در ایران از مشروطیت تا زمان حاضر. فصلنامه راهبرد، 18(52)، 221-244.
برک­پور، ناصر، و اسدی، ایرج (1378). نظریه­های مدیریت و حکمروایی شهری (طرح پژوهشی)، دانشکده معماری و شهرسازی، تهران، ایران.
برک‌پور، ناصر، و اسدی، ایرج (1390). مدیریت و حکمروایی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
رجبی، مرضیه، و خستو، مریم (1398). تحقق حکمروایی خوب شهری با تاکید بر مفهوم عدالت فضایی و اجتماعی؛ نمونه موردی: شهر رشت. مدیریت شهری، 54، 197-214.
رضائی، میثم، و شمس­الدینی، علی (1398). تحلیلی بر رابطه حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در فضاهای شهری؛ مورد مطالعه: شهر فردوسیه – شهرستان شهریار. فصلنامه آمایش محیط، 45، 25-48.
صرافی، مظفر، و نجاتی، ناصر (1396). حکمروایی چندسطحی منطقه­ کلان­شهری در راستای رویکرد نومنطقه­گرایی؛ مطالعه موردی: منطقه کلان­شهری مشهد. هویت شهر، 15(31) ، 31-44.
قزلسفلی، محمد­تقی، قورچی، مرتضی، و معاش ثانی، صبا (1394). گذار از کلان­شهرها به شهرهای جهانی، مقتضیات محیطی جهان­شهری و زیستمان حکمروایی خوب. فصلنامه سیاست جهانی، 4 (4) ، 73-101.
لاله­پور، منیژه (1386) حکمروایی شهری و مدیریت شهری در کشورهای در حال توسعه. جستارهای شهرسازی، 19، 60-71.
یاپنگ غراوی، محمد (1391). نگاهی به مفهوم حکمروایی شهری: هدفها، مدل ها و شاخص های آن. مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، 289، 198-205.