سنجش میزان بهره‌مندی شهروندان از حق بر شهر(نمونه موردی: شهر قزوین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

چکیده

مقدمه و هدف پژوهش: حق بر شهر، مفهوم و چشم‌اندازی اصولی به منظور تدوین مبانی حق و عدالت در شهرهای معاصر، فراخوانی چالش برانگیز برای به چالش کشیدن مفاهیم بنیادین حقوق و مزایای شهروندان شهری، به عنوان نماد و آرمان حقوق بشر، در میان جوامع شهری تبدیل شده است. پژوهش حاضر  با هدف بررسی ابعاد حق برشهر به میزان بهره‌مندی شهروندان از آن، به تفکیک نواحی می‌پردازد.
روش پژوهش: حجم نمونه 390 نفر از شهروندان در شهر قزوین و انتخاب نمونه با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای توام با طبقه بندی صورت گرفته است‌. برای این منظور از روش آماری رگرسیون ترتیبی و با در نظر گرفتن مؤلفه‌های تأثیر گذار بر حق بر شهر و آزمون کروسکال والیس به منظور مقایسه نواحی در نرم افزارR استفاده گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد حق آسودگی فیزیکی بیشترین تاثیر و حق تولید و تکوین فضا کمترین تاثیر در میزان رضایتمندی را داراست.
نتیجه گیری: میتوان اینگونه تحلیل کرد که ساکنان شهر قزوین از کیفیت فضاهای شهری رضایت ندارند و سنجش این میزان از نارضایتی و توزیع میزان رضایت به منظور اولویت بندی‌ها در اصلاح فضاها در شهر از اهمیت بالایی در راستای افزایش میزان رضایت از حق بر شهر دارد، کمترین تاثیر نیز از بعد حق تولید و تکوین فضا بدست آمده که مشخصا به دلیل عدم آگاهی شهروندان از حقوق خود و نحوه مطالبه آن نشات می‌گیرد. همین طور می‌توان نتیجه گرفت که بین رضایتمندی از حق بر شهر در نواحی مختلف، اختلاف معنی‌داری وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation the Citizens enjoy of Right to the City(Case study: Qazvin city)

نویسندگان [English]

  • fahimeh shokoohfar 1
  • zohreh Davoudpor 1
  • Vahid Bigdeli Rad 2
1 Department of Urban and Regional Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
2 Department of Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Introduction and Aim: Right to the city is a concept for formulating the principles of right and justice in contemporary cities to challenge the core concepts of citizens' rights, The present study aims to examines the dimensions of right of the city and the extent to which citizens benefit from it, by regions.
Methodology: The sample selection was performed by combining disproportionate cluster sampling and appropriate classification. The desirability of urban spaces is determined using R 3.3.0 software and Kruskal-Wallis test statistical technique in the four statistical areas of Qazvin and the statistical method of sequential regression and taking into account the components affecting the right to the city.
Findings: The results show that the right to habitat comfort has the most impact and right of appropriation has the least impact on satisfaction.
Results: Therefore, it can be analyzed as follows: Residents of Qazvin are not satisfied with the quality of urban spaces Measuring this level of dissatisfaction and distributing the level of satisfaction in order to prioritize the improvement of spaces in the city is of great importance in order to increase the level of satisfaction with the right to the city. The least impact has been achieved in terms of the right to produce and develop space, which is clearly due to the lack of awareness of citizens about their rights and how to demand it. It can also be concluded that there is a significant difference between satisfaction with the right to the city in different areas.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Right to the city
  • Tight to habitat
  • right of appropriation
  • Qazvin city
امیرآبادی، جعفر، حسومی، طاهره. (1400). بررسی رابطه ارایه خدمات فرهنگی شهرداری منطقه 8 تهران با ارتقاء سطح آگاهی از حقوق شهروندی. مطالعات مدیریت شهری. 13(48), 29-39. doi: 10.30495/ums.2022.19614
پورمحمدی، م.، و روستایی، ش.، و خضرنژاد، پ. (1398). تحلیل حق به شهر در فضاهای عمومی شهری با تأکید بر رویکرد عدالت جنسیتی. نمونه ی موردی: شهر ارومیه. زن و جامعه (جامعه شناسی زنان), 10(4 (مسلسل 40) ), 195-221. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=499295
حبیبی، سید محسن.، امیری، مریم.، (1394). حق به شهر؛ شهر موجود و شهر مطلوب آنچه هست و آنچه بایدباشد.پژوهش‌های انسان شناسی ایران:30-9.
دولتشاه، صدیقه.، سرور،  رحیم.، توکلان، علی. (1400). تحلیلی بر شاخص‌های زیست‌پذیری با رویکرد حق ‌به ‌شهر، مطالعه موردی: بندر ماهشهر. فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی, 13(3), 110-131.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی قزوین، (1401). https://ghazvin.mporg.ir/Portal/View/Page.aspx?PageId=986d650d-963c-4dca-8406-45145a699617
شارع پور، محمود.، رفعت جاه، مریم.، رهبری، لادن. (1394). جایگاه شهروندان تهرانی در نردبان آرنستاین: بررسی جنسیتی بعد مشارکتی حق به شهر.، رفاه اجتماعی 11، 4 (1394): 50-78.
کاظمی، امیر، مظفری، شاهین. (1398). بررسی رابطه تبلیغات شهری و آگاهی از حقوق شهروندی. مطالعات مدیریت شهری, 11(39), 18-33.
معروفی، حسین.، وحیدیبرجی، گلدیس.، (1394)، فضا و تحقق پذیری حق شهری: شناسایی مولفه‌های فضایی برآمده از حق شهری به منظور تحلیل و ارزیابی پروژه نواب در تهران و لادفانس در پاریس، نشریه مطالعات شهری، شماره شانزدهم، پاییز1394.
یغفوری، حسین، کاشفی دوست، دیمن. (1397). ارزیابی و سنجش مؤلفه‌های برآمده از حق به شهر (نمونه موردی: شهر پیرانشهر). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 9 (35)، 57-68.