ارزیابی محیط زیست شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه آموزشی جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. smart.houshmand@gmail.com

2 دانشیار گروه آموزشی جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. samadzadehr@gmail.com(نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه آموزشی جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. taqi.masoumi@iauardabil.ac.ir

چکیده

مقدّمه و هدف پژوهش: نظر غالب موید این است که الگوی نوشهرگرایی می‌‌تواند شهری با کیفیت زیست مناسب را فراهم آورد. لذا شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی مورد مطالعه قرار گرفت تا با آگاهی به سطح کیفی منطقه، راه حل‌‌هایی برای رفع مسائل آن مطرح گردد. شناخت استراتژی‌‌های اجرایی ارتقاء کیفیت محیط زیست شهر از منظر نوشهرگرایی هدف این پژوهش است.
روش پژوهش: با استفاده از روش پیمایشی و جمع‌‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه‌‌ها، اسناد، مدارک و با توجّه به شرایط اقلیمی و زیستی شهر اردبیل، نخست اولویت‌‌های اصول دهگانه نوشهرگرایی، توسط روش AHP معین، سپس با استفاده از روش SWOT نوع راهبرد غالب بصورت ترکیب نقاط قوّت و فرصت (SO) مشخص گردید. 67 استراتژی‌ اجرایی از نوع SO پیشنهاد و با آرای 45 فرد خبره، امتیازدهی شده و نهایتاً سه استراتژی انتخاب شدند.
یافته‌‌ها: بررسی عوامل داخلی و خارجی شهر نشان داد که قوّت‌‌ها بر ضعف‌‌ها و فرصت‌‌ها بر تهدیدات غلبه خواهند کرد. وضعیت شهر از لحاظ رعایت اصول نوشهرگرایی در حالت «بد» و معادل نمره 288/2 از چهار است.
نتیجه گیری: با رعایت استراتژی‌‌های اجرایی منتخب در شهر، می‌‌توان به اصول نوشهرگرایی نزدیک شده و شهری با قابلیت زندگی بهتر در کنار حفظ هویت شهر را فراهم نمود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Environment of Ardabil City from the Perspective of New Urbanism

نویسندگان [English]

  • Afagh Houshmand Nanehkaran 1
  • rasoul samadzadeh 2
  • Mohammad Taghi Masoumi 3
1 Geography, Faculty of Humanities, Ardabil Islamic Azad University, Ardabil, Iran
2 Department of Geography, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.
3 Department of Geography, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Introduction and Aim: The prevailing opinion is that the model of New Urbanism can provide a city with a suitable quality of life. Therefore, the city of Ardabil was studied from the perspective of New Urbanism to propose solutions to solve its problems with the knowledge of the quality level of the region. The aim of this research is to know the executive strategies for improving the quality of the city's environment from the perspective of New Urbanism.
Methodology: By using the survey method and collecting information through questionnaires, documents, and considering the climatic and biological conditions of Ardabil city, first the priorities of the ten principles of New Urbanism were determined by the AHP method, then by using the SWOT method, the type of dominant strategy was identified as a combination of strengths and opportunities (SO). 67 executive strategies of the SO type were proposed and scored by the votes of 45 experts and finally, three strategies were selected.
Findings: Examining the internal and external factors of the city showed that strengths will overcome weaknesses and opportunities will overcome threats. The state of the city in terms of compliance with the principles of New Urbanism is "bad" and is equivalent to a score of 2.288 out of four.
Results: By following the selected executive strategies in the city, it is possible to approach the principles of New Urbanism and provide a city with better livability while preserving the city's identity.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dominant executive strategy
  • SWOT method
  • environmental quality
  • New Urbanism
اصغرزاده یزدی، س. (1389). اصول پیشنهادی نوشهرگرایی در برنامه‌‌ریزی محله‌‌های شهری. مسکن و محیط روستا، 29(130)،50-63.
بهرامی، ی.، بحری انگورد، ن، قادری مطلق، ا.، و حسینی، س.ع. (1396). ارزیابی کالبدی محله‌‌های نوبنیاد شهری با استفاده از اصول شهرسازی نو (مورد: محله یاغچیان تبریز). آمایش جغرافیایی فضا، 7(25): 21-36.
بیکی تفتی، ح.، و جلیلی صدر آباد، س. (1401). برنامه‌ریزی راهبردی توسعه محلات شهری با استفاده از اصول شهرسازی ایرانی-اسلامی و رویکرد توسعه محلات سنتی (TND)؛ نمونه مطالعاتی: محله فهادان نو شهر یزد. پژوهش‌‌های معماری اسلامی، 10(2): 929-944.
رنجبر، ف.، زیویار، پ.، و سرور، ر. (1397). تحلیلی بر تحقق پذیری اصول و معیارهای نو شهرسازی در بافت‌‌های قدیمی شهری ( مطالعه موردی: منطقه 10 شهر تهران). جغرافیا. 16(57): 48-65.
روشنی، پ.، رهنما، م.، و افشاری، م. (1392). ارتقاء کیفی محلات مدرن شهری با بکارگیری رهیافت نوشهرگرایی (نمونه موردی: آزاد شهر مشهد). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 2(3): 27-46.
سلطانی فرد، ه.، عبدالملکی، م.، موسوی، م.س.، و زنگانه، ا. (1401). ارزیابی مؤلفه‌‌های کیفیت سکونتی در محلات تاریخی شهر سبزوار (مطالعة موردی: محلة تاریخی سرده). پژوهش‌‌های جغرافیای انسانی، 54(1): 21-43.
شاطریان، م.، غلامی، ی.، و نظری، ا. (1401). مدلسازی و ارزیابی اصول نوشهرگرایی در محلات مرکزی شهرکاشان. علوم جغرافیایی، 22(66): 125-144.
عابدی، ش.، هنرمند، ا.، و ثقه الاسلامی، ع. (1399). مقایسه تطبیقی محله در شهرهای ایرانی اسلامی و محله در نهضت نوشهرگرایی؛ نمونه موردی: محله پایین خیابان و محلّه ولیعصر شهر مشهد. مطالعات طراحی شهری و پژوهش‌‌های شهری، 3(12): 13-20.
فرامرزی عوری، م.، فرامرزی اصل، م.، جمالی، س.، و ستارزاده، د. (1398). بومی‌‌سازی معیارهای نوشهرگرایی و رتبه‌‌بندی آنها در شهرهای سنّتی (نمونه موردی شهر اردبیل). فضای جغرافیایی، 19(67): 243-263.
فرجام، ر.، سلیمانی، م.، تولایی، س.، رفیعیان، م.، موحد، ع. (1392). توسعه شهری مبتنی بر ترکیب کاربری‌‌ها: مروری بر ادبیات دانشگاهی آن در ایران. پژوهش و برنامه‌‌ریزی شهری، 4(12): 23-48.
قربی، م.، و محمدی، ح. (1396). کاربست نظریه نوشهرگرایی در شهرسازی: موافقان و مخالفان. دانش شهرسازی، 1(1): 101-117.
کلانتری، م.، اسلامی پریخانی، ص.، مشکینی، ا.، و پیری، ع. (1401). نوشهرگرایی و حسّ مکان: مطالعه موردی محله هفت حوض شهر تهران. پژوهش‌‌های جغرافیای انسانی، 54(3): 801-814.
لطیفی، ا.، و صارمی، ح. (1399). معاصرسازی محلات قدیمی محدوده مرکزی شهرها با رویکرد توسعه محلات سنتی (TND) (مطالعه موردی: محله گُلَپا، همدان). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 7(2): 87-103.
محمدی دوست، س.، خانی زاده، م.، و زیلابی، ش. (1395). امکان‌‌سنجی بکارگیری اصول نوشهرگرایی در بازآفرینی پایدار محلات ناکارآمد و مسأله‌‌دار شهری با تأکید بر رشد هوشمند (مورد پژوهی: بخش مرکزی شهر اهواز). برنامه‌‌ریزی منطقه‌‌ای، 6(24): 215-230.
نظم فر، ح.، عشقی، ع.، و علوی، س. (1397). ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری (نمونه موردی: سکونتگاه‌‌های شهری استان اردبیل). فضای جغرافیایی، 18(63): 1-23.